«Ժամանակակից մանկական գրականություն» նախագծի շրանակներում կատարել եմ աշխատանք ընտրելով, որպես ժամանակակից գրող Էդուարդ Նիկոլաևիչ Ուսպենսկուն: Ես կարող էի ընտրել բազմաթիվ այլ ժամանակակից գրողների, հապա ինչու ես ընտրեցի Էդուարդ Նիկոլաևիչ Ուսպենսկուն: Ես վստահ եմ, որ շատերին է ծանոթ հայտնի կոկորդիլոս Գենան և Չիբուրաշկան: Սակայն քչերը գիտեն, թե ով է այդ հիանալի կերպարների հեղինակը: Նույնը կարելի է ասել նաև <<Պրոստոկվաշինոյից եկած ընկերների արկածները>> պատմության վերաբերյալ: Այդպիսի օրինակները կարելի է շարունակել բավականին երկար: Եվ ի վերջո այդ բոլոր հրաշալի ստեղծագործությունների հեղինակը Էդուարդ Նիկոլաևիչ Ուսպենսկին է: Նրա երևակայության շնորհիվ են ստեղծվել այդ հերոսները և ես ցանկացա բարձրաձայնել նրա անունը: Ահա նրա կենսագրության ռուսերեն և հայերեն տարբերակները.
Успенский Эдуард Николаевич/Էդուարդ Նիկոլաևիչ Ուսպենսկի
Биография
Известный российский поэт и писатель Эдуард Николаевич Успенский знаком не одному поколению маленьких читателей. Образы придуманных им Чебурашки, крокодила Гены и др. героев очень любят дети.
Эдуард Николаевич Успенский родился 22 декабря 1937 года в городе Егорьевске Московской области.
Окончив школу, поступил в Московский авиационный институт. В студенческие годы начинает заниматься литературным творчеством, печатается с 1960. Институт окончил в 1961.
Творческий путь Успенский начинал как юморист, у него совместно с Аркадием Аркановым вышло несколько юмористических книг. По собственному признанию, в детскую литературу Успенский попал случайно. Его детские стихи начали печатать, как юмористические, в «Литературной газете», они звучали в радиопередаче «С добрым утром!». Эдуард Успенский получил широкую известность как автор детских книжек: «Крокодил Гена и его друзья» (1966), «Вниз по волшебной реке» (1972) и др. Огромную популярность приобретают его пьесы, написанные совместно с Романом Качановым, — «Чебурашка и его друзья» (1970); «Наследство Бахрама» (1973); «Отпуск крокодила Гены» (1974) и др.
В 1976 вышел сборник стихов Эдуарда Успенского «Все в порядке». В 1980 — 90 Успенский публикует следующую серию детских книг: «Каникулы в Простоквашино», «Дядя Фёдор, пёс и кот», «Колобок идёт по следу«, «Разноцветная семейка«, «Красная Рука, Чёрная Простыня, Зелёные Пальцы (страшные повести для бесстрашных детей)», «Лекции профессора Чайникова (занимательный учебник по радиотехнике)» выходит в 1994. Эдуард Успенский выступал как автор сценариев мультфильмов, многие из которых любимы не одним поколением зрителей. Её герои, Крокодил Гена и Чебурашка, живут в нескольких мультфильмах вот уже несколько десятилетий.
Не меньший успех выпал на долю приключений друзей из Простоквашино — Дяди Фёдора, Шарика, кота Матроскина. И они тоже обрели своё экранное воплощение.
Кроме того, Эдуард Успенский писал для популярной детской передачи «Радионяня», для телепередачи «АБВГДейка», вёл передачу «В нашу гавань заходили корабли».
Произведения Успенского переведены более чем на 25 языков, его книги выходили в Финляндии, Голландии, Франции, Японии, США. В последние годы в организованном им издательстве «Самовар» публикуются его новые книги. В 2010 году Успенскому присуждена премия имени Корнея Чуковского, учрежденная для детских писателей, в главной номинации «За выдающиеся творческие достижения в отечественной детской литературе».
_ _ _
Կենսագրություն
Ռուս հայտնի բանաստեղծ և գրող Էդուարդ Նիկոլաևիչ Ուսպենսկին ծանոթ է մեկից ավելի սերունդ երիտասարդ ընթերցողների: Երեխաները սիրում են Չեբուրաշկայի, կոկորդիլոս Գենայի և նրա կողմից հորինված այլ կերպարներ և պատկերներ:
Էդուարդ Նիկոլաևիչ Ուսպենսկին ծնվել է 1937 թվականի դեկտեմբերի 22-ին, Մոսկվայի մարզի Եգորեևսկ քաղաքում:
Դպրոցն ավարտելուց հետո ընդունվել է Մոսկվայի ավիացիոն ինստիտուտ: Ուսանողական տարիներին նա սկսում է զբաղվել գրական ստեղծագործություններով, որոնք լույս են տեսնում 1960 թվականից: 1961 թվականին ավարտել է ինստիտուտը:
Ուսպենսկին իր կարիերան սկսեց որպես հումորիստ, և Արկադի Արկանովի հետ միասին հրատարակեց մի քանի հումորային գրքեր: Իր իսկ խոստովանությամբ ՝ Ուսպենսկին պատահաբար մտավ մանկական գրականություն: Նրա մանկական բանաստեղծությունները սկսեցին տպագրվել, քանի որ հումորային էին <<Գրական թերթ>>-ում, դրանք նաև հնչում էին <<Բարի լույս>> ռադիոհաղորդման մեջ: Էդուարդ Ուսպենսկին լայնորեն հայտնի է դարձել որպես մանկական գրքերի հեղինակ. Բահրամի ժառանգությունը (1973); Կոկորդիլոս Գենայի արձակուրդը (1974) և այլն:
1976-ին լույս տեսավ Էդուարդ Ուսպենսկու բանաստեղծությունների ժողովածուն ՝ «Ամեն ինչ կարգին է»: 1980 — 90 թվականներին Ուսպենսկին հրատարակել է մանկական գրքերի հետևյալ շարքը. , « Կանաչ մատներ (վախկոտ պատմություններ անվախ երեխաների համար) »,« Պրոֆեսոր Չայնիկովի դասախոսությունները (ռադիոտեխնիկայի զվարճալի դասագիրք) »-ը լույս է տեսել 1994 թ.-ին: Էդուարդ Ուսպենսկին հանդես է եկել որպես մուլտֆիլմերի սցենարների հեղինակ, որոնցից շատերը սիրում են մեկից ավելի սերունդներ: Նրա հերոսները ՝ Կոկորդիլոս Գենան և Չեբուրաշկան, արդեն մի քանի տասնամյակ ապրում են մի քանի մուլտֆիլմերում:
Հավասարապես հաջողակ էին Պրոստոկվաշինոյից եկած ընկերների արկածները ՝ քեռի Ֆյոդորը, Շարիկը, կատու Մատրոսկինը: Եվ նրանք նաև գտան իրենց էկրանին մարմնացումը:
Բացի այդ, Էդուարդ Ուսպենսկին գրում է «Մանկական մոնիտոր» հայտնի մանկական ծրագրի, «ԱԲՎԳԴեյկա» հեռուստաշոուի համար, վարում է «Նավերը զանգում էին մեր նավահանգիստը» ծրագիրը:
Ուսպենսկու ստեղծագործությունները թարգմանվել են ավելի քան 25 լեզուներով, նրա գրքերը հրատարակվել են Ֆինլանդիայում, Հոլանդիայում, Ֆրանսիայում, Ճապոնիայում և ԱՄՆ-ում: Վերջին տարիներին նրա կազմակերպած «Սամովար» հրատարակչությունում լույս են տեսնում նրա նոր գրքերը: 2010-ին Ուսպենսկին արժանացավ մանկական գրողների համար սահմանված Կորնեյ Չուկովսկու անվան մրցանակի ՝ «Ռուսական մանկական գրականության մեջ ստեղծագործական ակնառու նվաճումների համար» գլխավոր անվանակարգում:
_ _ _
Ահա նրա պատմվածների շարքը.
- «Կոկորդիլոս Գենան և ընկերները» (1966)
- «Փուչիկներ» (1971)
- «Կախարդական գետի հատակը» (1972)
- «Բահրամի ժառանգությունը» (1973)
- «Քեռի Ֆյոդորը, կատուն և շունը» (1973)
- «Կոկորդիլոս Գենայի արձակուրդը» (1974)
- «Երաշխիքով մարդիկ» (1975)
- «Երաշխիքով մարդիկ վերադառնում են» (2011)
- «Ամեն ինչ կարգին է» (1976)
- «Իմաստունը»
- «Ծաղրածուների դպրոցը» (1981)
- «Գնդլիկ Բոքոնիկը գնում է հետքերով» (1990)
- «Ծաղրածու Իվան Բուլտիխ» (1987)
- «Մաշա Ֆիլիպենկոյի 25 մասնագիտությունները» (1988)
- «Մորթե Գիշերօթիկ» (1989)
- «Կարմիր ձեռք, սև սավան, կանաչ մատներ» (1990)
- «Քեռի Ֆյոդորը, կատուն և շունը» (քաղաքական հարցերի շուրջ երկխոսություն) (1990)
- «Պրոֆեսոր Չայնիկովի դասախոսությունը» (1991)
- «Կոկորդիլոս Գենայի բիզնեսը» (1992)
- «Լավ երեխայի տարի» (1992) (համահեղինակ Է. դե Գրուն)
- «Քեռի Ֆյոդորի մորաքույրը կամ փախուստ Պրոստոկվաշինոյից» (1994)
- «Քեռի Ֆյոդորի սիրելի աղջիկը» (1997)
- «Քեռի Ֆյոդորը գնում է դպրոց կամ Նենսին համացանցից Պրոստոկվաշինոյում» (1999)
- «Կոկորդիլոս Գենա՝ ոստիկանության լեյտենանտ» (2001)
- «Չիբուրաշկայի առևանգումը» (2001)
- «Խորհրդավոր հյուր տիեզերքից» (2004)
- «Տարօրինակ անունով աղջկա պատմությունը» (2009)
- «Ձմեռը Պրոստոկվաշինոյում»
- «Ամանորյա պատրաստություններ Պրոստոկվաշինոյում»
- «Տոները Պրոստոկվաշինո գյուղում»
- «Ուրվականը Պրոստոկվաշինոյից»
- «Անխորժություններ Պրոստոկվաշինոյում»
- «Պրոստոկվաշինոյի գանձը»
- «Արձակուրդները Պրոստոկվաշինոյում»
- «Նոր կյանք Պրոստոկվաշինոյում»
- «Գարունը Պրոստոկվաշինոյում»
- «Փոստատար Պեչկինի սխալը»
- «Սնկեր Չիբուրաշկայի համար»
- «Իվան արքայազն ու Գորշ Գայլը»
- «Վեռայի և Անֆիսայի մասին»
- «Հետքերը տանում են Գնդլիկ Բոքոնիկի մոտ»
- «Օձի խայթոցը»
- «Քեռի Ֆյոդորը, կատուն և շունը ու քաղաքականությունը»
- «Թթվային անձրև Պրոստոկվաշինոյում և այլ ծիծաղաշարժ պատմություններ»
- «Ծննդյան օրեր Պրոստոկվաշինոյում»
_ _ _
Ահա նրա պարգևները և մրցանակները
1991 թ.- Էդուարդ Ուսպենսկուն «Լավ երեխայի տարի» պատմվածքի համար:
1997 թ. — Օգոնյոկ ամսագրի մրցանակ:
1997 թ. — Հայրենիքի վաստակի շքանշան, IV աստիճան:
2005 թ. — Մտավոր սեփականության համաշխարհային կազմակերպության ոսկե մեդալ:
2010 թ.- ՌԴ կառավարության մրցանակ մշակույթի բնագավառում «Պատմություններ տարօրինակ անունով աղջկա մասին» գրքի համար:
2010 թ. — Կորնեյ Չուկովսկու անվան մրցանակ «Ռուսական մանկական գրականության մեջ ակնառու ստեղծագործական նվաճումների համար» անվանակարգում: Լավագույն մանկական գրքի համամիութենական մրցույթի դափնեկիր:
2015 թ. — Լև Կոպելևի անվան մրցանակ ՝ խաղաղության և մարդու իրավունքների համար պայքարի համար:
2015 թ. — Ազգային Telegrand մրցանակ մանկական հեռուստածրագրերի ստեղծման գործում նշանակալի ավանդի և անիմացիոն կինոյի զարգացման գործում նշանակալի ներդրման համար:
_ _ _
Ես փորձեցի ներկայացնել ձեզ Էդուարդ Նիկոլաևիչ Ուսպենսկուն, հուսով եմ ձեզ դուր եկավ:
ՄԱՐԻԱՄ ԳԵՎՈՐԳՅԱՆ 